Teamwork voor een klimaatrobuust watersysteem
Dat het neerslagpatroon de laatste jaren verandert, wordt stilaan voor iedereen duidelijk. De winters worden natter, de zomers droger. Voornamelijk in de zomer valt de neerslag dikwijls onder de vorm van grote plensbuien, afgewisseld met periodes van aanhoudende droogte. Dit heeft tot gevolg dat er in de zomer enerzijds watertekort dreigt (droogte), maar anderzijds ook dat het watersysteem moeilijk alle neerslag kan slikken die op een korte tijd valt (wateroverlast). Het veranderende neerslagpatroon is een gevolg van de klimaatverandering. De gevolgen van klimaatverandering tot een minimum te beperken is eenieders verantwoordelijkheid. We moeten samenwerken om de uitstoot van broeikasgassen te beperken en om het vermogen van het aardoppervlak om broeikasgassen uit de atmosfeer te absorberen te vergroten. Daarnaast dienen maatregelen genomen te worden om onze omgeving klimaatbestendig te maken zodat de impact van het veranderend neerslagpatroon beperkt blijft.
Vlaanderen kent een grote mate van verharding waardoor hemelwater te snel afstroomt naar waterlopen en rioleringen en onvoldoende de kans krijgt om in te sijpelen in de bodem. Grondwaterreserves worden hierdoor onvoldoende aangevuld, de bodem droogt sneller uit en er is minder water beschikbaar voor drinkwater, landbouw en natuur. De snelle afvoer van hemelwater verhoogt de kans op wateroverlast omdat riolering, grachten en rivieren meer water te verwerken krijgen op kortere tijd.
Aquaduin als trekker
Aquaduin is zich als rioolbeheerder en drinkwatermaatschappij ten volle bewust van de cruciale rol die water speelt in onze leefomgeving. Het is belangrijk het waterbeheer op een duurzame manier uit te voeren. Enkel op deze manier kan een omgeving gecreëerd worden die bestand is tegen de klimaatuitdagingen van vandaag: wateroverlast, droogte, hitte, zeespiegelstijging… Volgende uitdagingen hebben een rechtstreekse link met de activiteiten van Aquaduin:
- Het verbeteren van de kwaliteit van oppervlaktewater en grondwater;
- Het verminderen van het voorkomen van overstromingen en de negatieve gevolgen die eraan gerelateerd zijn;
- Het tegengaan van de negatieve gevolgen van waterschaarste of droogte, de daling van de grondwatertafel en de algemene beschikbaarheid van (grond)water voor de natuur, de landbouw, als drinkwater, …
Een hemelwater- en droogteplan als hefboom
Hemelwater- en droogteplannen (HWDP) vormen een belangrijke en noodzakelijk schakel in de strategie om in Vlaanderen te komen tot een duurzaam watersysteem. Het is één van de vele acties van de Blue Deal, hét plan waarmee de Vlaamse Overheid de droogteproblematiek en waterschaarste in Vlaanderen wil aanpakken. Het HWDP geeft inzicht in de toekomstige manier van omgaan met hemelwater. Het biedt een visie in functie van het bereiken van een duurzaam watersysteem om periodes met een teveel en een tekort aan water beter te doorstaan.
Aquaduin engageert zich om een Hemelwater- en Droogteplan op te stellen voor zijn werkingsgebied en op die manier bij te dragen aan een klimaatbestendige leefomgeving. Om dit ambitieus plan te realiseren wordt samengewerkt met vijf gemeentes uit het werkingsgebied van Aquaduin: De Panne, Koksijde, Nieuwpoort, Veurne en Alveringem.
Samen wordt er gewerkt aan een ambitieuze en gemeente-overschrijdende visie. Aquaduin wil op die manier een leidend voorbeeld zijn in Vlaanderen. Met dit plan tracht Aquaduin klimaatmitigerende maatregelen te ondersteunen en trekt het volop de kaart van een klimaatrobuuste inrichting van het openbaar domein, duurzame bedrijfsvoering, vergroening etc. Aquaduin is er samen met de partners van overtuigd dat dit de weg is om de watergerelateerde uitdagingen (wateroverlast, waterschaarste, waterkwaliteit, …) het hoofd te bieden. Maatregelen om wateroverlast en droogte te beperken zorgen daarnaast ook voor een aangenamere en groenere leefomgeving, zowel aan de kust, in de polders als in de dorpskernen.
Werken aan een duurzaam en klimaatbestendig watersysteem is werken aan een aangenamere leefomgeving.
Gezien de verscheidenheid van het werkingsgebied van Aquaduin, denk maar aan de duinen en de kustgemeentes de Moeren, de Polders en de IJzervallei in Alveringem, wordt eveneens advies gevraagd aan verschillende andere partners die werkzaam zijn in het gebied. Zo wordt het advies van de Westkust- en Zuidijzerpolder zeer gewaardeerd. Ook de VMM, provincie West-Vlaanderen, Agentschap Wegen en Verkeer en enkele middenveldorganisatie dragen hun steentje bij aan de kennis die nodig is voor de opmaak van dit plan.
Om het regenwater beter ter plaatse vast te houden, kunnen eenvoudige maatregelen genomen worden, zoals het wegnemen van verharding en water laten infiltreren. Een wadi (waterafvoer drainage infiltratie) is een voorbeeld van zo’n infiltratievoorziening.
Wadi (afbeelding www.blauwgroenvlaanderen.be)
Opvang en hergebruik van hemelwater wordt, zowel bij (landbouw)bedrijven als bij particulieren, ten stelligste aangeraden. Denk hierbij aan het spoelen van toiletten, het gieten van planten of het wassen van auto’s. Op deze manier blijft er meer leidingwater ter beschikking voor gebruik als drinkwater of de productie van voedingswaren.
Ook de inwoners van de verschillende gemeenten kunnen hun steentje bijdragen aan een klimaatrobuuste omgeving. Heb je een stuk terras dat nooit wordt gebruikt, haal de stenen er dan uit en laat een mooi perkje bloemen groeien. De insecten in en op de bodem zullen je dankbaar zijn. Twijfel je al langer om de voorgevel te verfraaien, doe dit dan met wat groen en leg een geveltuintje aan. Op deze manier worden enkele tegels verharding weggenomen, en komt er meer groen in het straatbeeld. Ook in de achtertuin kan je water meer ruimte geven door de dakgoot af te koppelen en het water te laten uitvloeien in de tuin.
Ontdek hoe klimaatrobuust jouw tuin is via www.groenblauwpeil.be en doe inspiratie op voor de aanleg van je nieuwe voortuin via www.blauwgroenvlaanderen.be/bewoners. Ga ook eens een kijkje nemen op de website van jouw gemeente, misschien kan je via deze weg een financieel duwtje in de rug krijgen voor de aanleg van een waterput of infiltratievoorziening.
De Panne en Veurne strijden tegen elkaar in het Vlaams Kampioenschap tegelwippen, strijd jij mee en help je je gemeente of stad naar de overwinning? Geef je gewipte tegels in via www.vk-tegelwippen.be. Heb je geen tuin of terras, kijk dan op www.tuinstraten.be hoe je de buurt voor jezelf en je buren kan opleuken.
